Degelijk beschrijven verleden is geen garantie voor deugdelijke weergave van het heden

Als beroemde vakbeoefenaren op andere terreinen uitspraken doen is het juist er met enige argwaan kennis van te nemen. Gevierde professionals wanen zich weleens, gesterkt  door publieke bewondering, allesweters ook als zij buiten hun eigen paden treden.

Zo ook Willem Melching die, in het Historisch Nieuwsblad (no 6/2023) in het artikel “Modelarbeider of Uitslover” breed uitweidt over een communistische regime, het Sovjetrijk, als daar de landgenoten aangezet worden tot het leveren van hogere prestaties. Er moet meer geproduceerd worden en gebeurt dat niet uit zichzelf dan worden normen verhoogd. Succesvolle werkers  worden bejubeld; wedstrijden worden georganiseerd en eretitels uitgereikt.

In het artikel in Historisch Nieuwsblad waar ik naar verwijs, wordt snerend uitgehaald naar het heden waar overheden ook aanzetten tot het leveren van grotere prestaties door meer uren te werken. De auteur heeft het over meedoen aan de “ratrace”.

De parttimecultuur moet het ontgelden. Er zijn inderdaad alom personeelstekorten met als oorzaken veel pensioneringen, tussenjaren voor studenten die later voor de arbeidsmarkt ter beschikking komen, en een scheefgroeiende bevolking met minder actieven.  Bij parttime gaan de gedachten toch vooral  uit naar de gezondheidszorg en het onderwijs.  Vrouwen zijn ruim oververtegenwoordigd in deze publiekrechtelijke organisaties.

Het is een breed levende wens van  Nederlandse vrouwen slechts een deel van hun tijd  aan werk te besteden.  Er zijn immers kinderen en het gezin die de aandacht vragen. Deze acceptabele uitspraak gaat echter maar ten dele op want ook vóór er sprake is van kinderen en ook als die de deur uit zijn, is  parttime werken de norm. Hedendaagse parttime werkende vrouwen wensen ook extra tijd ter beschikking te hebben voor sport en liefhebberijen. Er is weleens berekend dat als alle vrouwen een uurtje langer zouden werken het personeelstekort  op plekken waar vrouwen oververtegenwoordigd zijn, opgelost  zou zijn.

Het tekort aan arbeidskrachten drijft ziekenhuisverantwoordelijken tot wanhoop. Er is tekort, vooral in de verpleging, en bovendien is het ziekteverzuim erg hoog. Het is geen luxe als een ontwikkeld land waar wij in leven, goede gezondheidszorg aan de burgers  kan bieden. Door de personeelskrapte kampt Nederland snel met lange wachtttijden. Dat is hinderlijk en gevaarlijk voor patiënten die maanden moeten wachten  op behandeling of operatie. Zij  ondervinden in toenemende mate hinder van hun klachten terwijl hun gezondheidstoestand verergert. De problemen in de gezondheidszorg hebben niet alleen met parttime werken te maken maar het mankrachttekort is een belangrijke factor. Het valt je rauw op het lijf als je ervan beschuldigd wordt mensen op te jagen.

Een ander vrouwenbolwerk is het onderwijs waar 80% van de medewerkers vrouw is. Dus veel parttimers.
De Onderwijsraad meldt in hun laatste adviesrapport dat het lerarentekort niet te bestrijden is en als blijvend moet worden beschouwd.   De conclusie is dat het onderwijs op de schop moet. Het zijn krasse conclusies geuit door mensen die jaren met deze materie van doen hebben en geen uitweg zien. Je kunt hier toch  geen regering achter zien  die  louter streeft naar productievergroting en die  de zweep wil hanteren om de mensen tot grotere prestatie te dwingen.

In ziekenhuizen is de toestand op bepaalde plekken schrijnend. De afzonderlijke ziekenhuizen en de brancheorganisaties geven breed uiting van de behoefte aan meer verplegenden en verzorgenden. Het zelfde geldt voor onderwijzenden waar onze kinderen van jongs af aan in één groep met twee (meestal ) juffen te maken hebben. Het vertaalt zich in de noodkreet dat het onderwijs fundamentele revisie nodig heeft want het personeelstekort ziet men niet tot een einde komen.

Het ontbreekt aan kwaadaardigheid in het streven de lengte van de parttime kracht in gezondheidszorg en onderwijs,  te willen verlengen. Er is zelfs een nationaal belang mee gemoeid.