Het zijn steeds weer berichten over de groei van de luchtvaat. En toch meen ik vraagtekens te plaatsen. Ik vraag mij af of de groei van het personenvervoer door de lucht zich tot in lengte van jaren zal voortzetten. De drukte op Schiphol is op bepaalde dagen verbijsterend. Knap van de luchthaven en de vervoerders om aan het einde van de dag te constateren dat bijna iedereen naar de plek van bestemming is vertrokken. En nog veilig ook.
Dat is de ene kant van het verhaal. Anderzijds vraag je je af welke offers gebracht worden. Het vrachtvervoer lijdt onder het personenvervoer. Vrachtvluchten dienen soms plaats te maken voor personenvluchten. Ik ben zo vrij het vervoer van tuinbouwproducten en machinerieën voor de Nederlandse economie een hogere prioriteit te geven dan vooral vakantievierders van A naar B brengen.
Luchtvervoer is zeer milieuonvriendelijk. Het is een wijze van verplaatsen met de hoogste CO2 uitstoot. Het luchtvervoer levert een grote bijdrage aan de opwarming van de aarde. In het milieuakkoord van Parijs is luchtvervoer buiten de afspraken gehouden. Stijgende zeespiegels; grote gevolgen voor flora en fauna die temperatuurwijzingen niet terstond kunnen opvangen; orkanen en ander natuurgeweld van ongekende kracht die verwoestend over het aardoppervlak trekken. Verontrustend zijn de berichten dat de opwarming van de aarde zich in een steeds hoger tempo voltrekt.
Voor zover mij bekend zijn er geen mechanismen die de luchtvaart beperkingen oplegt. De capaciteit van de luchthavens is beperkt. De vliegtuigbrandstof `kerosine` is nergens belast. Voorstelbaar is dat de opbrengsten van een taks op deze brandstof benut gaat worden voor het subsidiëren van milieuvriendelijke activiteiten. Ik denk aan het aanleggen van een Europees treinennet waarmee zaken/ en vakantiebestemmingen snel en comfortabel te bereiken zijn. Kostbaar maar het is algemeen bekend dat de energiewende hoge kosten met zich mee brengt.
Niet geheel toevallig pleit ik voor een verbeterd Europees treinennet. Veel van de luchtvaartbewegingen hebben te maken met goedkoop vakantievervoer. Avond in avond doen vakantieorganisaties aanbiedingen waarvan je je van afvraagt hoe dat voor zo weinig geld mogelijk. Daarnaast de low cost carriers die ook profiteren van goedkope brandstof.
In Nederland is de capaciteit van de nationale luchthaven beperkt. De uitbreiding in gedachte is het geschikt maken van Airport Lelystad voor, ja hoor, vakantievervoer. In grote delen van Nederland is men er niet gerust op. Velen die prettig meenden te wonen worden bedreigd door onrust en herrie. Ons grootste natuurgebied “De Veluwe” is in gevaar. Het is verstandig dat de nieuwe Minister van Infrastructuur en Waterstaat, mv Cora van Nieuwenhuizen de beslissing over de toekomst van Lelystad Airport een jaar heeft uitgesteld.
De kans dat luchtvaartvervoer duurder wordt uit milieuoverwegingen is reëel aanwezig. Dat betekent een einde aan de goedkope vakantievluchten naar de stranden van Zuid-Europa.
Dat zal boosheid ten gevolge hebben bij een deel van het Nederlandse publiek. Het is de vraag of dat erg is als we in herinnering brengen hoe zeer de welvaart de laatste halve eeuw is toegenomen en de sociale voorzieningen zich opstapelden. Er is veel vrije tijd en de vakanties zijn ruim bemeten. Er hoeft daarom niet gezorgd te worden voor goedkoop vervoer door de lucht mede bijdragend aan de vernietiging van ons leefmilieu.