Peter Lagendijk is op 13 augustus 2024 op 88-jarige leeftijd overleden. Tot het laatst is hij actief gebleven met het delen van zijn zorgen en opinies.

Voor habbekrats vliegen en ……vervuilen

Een indrukwekkend rapport, verschenen onder auspiciën van de Verenigde Naties, attendeert wederom op de gevolgen van de opwarming van de aarde. Diep wordt ingegaan op dreigende voedseltekorten. Opmerkelijk dat even daarvoor in Nederland inflatiecijfers verschijnen waar blijkt dat vooral in prijs gestegen aardappelen het leven duurder maken. Van Gogh maakte reeds duidelijk met het schilderij “De aardappeleters” dat deze knol deel uitmaakt van het Nederlandse voedingspatroon.

Nederland, zo stelt het Forum voor Democratie, levert zo’n kleine bijdrage aan de verslechtering van het klimaat, dat, zo wordt gesuggereerd, klimaatplannen eigenlijk niet nodig zijn. Leg je handen in de schoot en ga door met leven zoals je gewend bent. Kortzichtig want het gaat niet alleen om deelname aan beperking broeikasgassen maar ook om het inspelen op veranderingen.

Bovendien heeft Nederland een grote veestapel. In het blad Foodlog (18-01-19) luidt een kop “Nederlandse Zuivel bedient 5% van de Wereldmarkt”. Vee produceert methaan en dat is het op één na belangrijkste broeikasgas.

Het Verenigde Naties rapport zou aanleiding kunnen zijn om al spoedig voor de hand liggende maatregelen te nemen. Gedacht kan worden aan snelheidsbeperkingen op de snelwegen. Is 130 km per uur nog wel van deze tijd? Is het wellicht verstandig om tot een maximum van 110 km per uur over te gaan. Dat geeft duidelijk aan dat de bedreiging van een snel veranderend klimaat serieus te nemen is. Nevenvoordeel is dat het kan helpen het toegenomen aantal verkeersdoden en -gewonden terug te dringen.

Een nog groter ergernis zijn de goedkope vluchten. Voor geringe bedragen is het mogelijk de wereld rond te vliegen. Hoe het kan, vraag je je af. In ieder geval gaan we massaal goedkoop met vakantie naar zonnige oorden. Vliegverkeer is uit klimaatoverwegingen een grote vervuiler.

Er is besloten om vanaf Lelystad Airport vakantievluchten te laten plaats vinden. De terminal is gereed. Er wordt in omliggende provincies sterk geprotesteerd tegen te verwachten lawaaioverlast. Er ligt bovendien een verhinderend stikstofvonnis van de Raad van State. Om weer andere redenen ligt “Europa” dwars. Stikstof vormt een bedreiging voor natuurgebieden zoals de nabije Oostvaardersplassen en even verderop de Veluwe. Neerdwarrelende stikstof is een bemesting waardoor bijvoorbeeld heide verdwijnt en hoge grassoorten verschijnen. De natuur is in gevaar en wordt reeds van alle kanten bedreigd. Resultaat van dit alles is dat het voornemen om Schiphol te ontlasten, keer op keer wordt uitgesteld.

Zou voor deze spotgoedkope vluchten niet iets bedacht kunnen worden om de prijs te laten stijgen naar een niveau wat meer aansluit bij de werkelijkheid. Nu de leefbaarheid van de aarde in het geding is lijken prijsverhogingen voor de hand liggend.

Meteen zal er gedacht worden aan heffingen. Er zijn echter ook andere mogelijkheden. Stel bijvoorbeeld een minimumtarief vast voor zoveel kilometer vliegen. In blokjes van bijvoorbeeld 100 kilometer. Dus geen heffing maar een wettelijke regeling.

Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, zo realiseer ik me. Er zijn immers ook buitenlandse aanbieders. Er zullen vast in de Nederlandse en Europese wet- en regelgeving belemmeringen te vinden zijn. Het uiteindelijk doel is minder vliegbewegingen en zoek de manieren om te goedkope vliegreizen tegen te gaan. De roep om vakantievluchten voor een habbekrats zal afnemen. Het maakt Lelystad Airport misschien als uitwijk van Schiphol overbodig. Het zal veel onrust wegnemen.